جنگ حلب؛ دستوپازدن نتانیاهو یا فرصتطلبی اردوغان؟
تحلیل تحولات اخیر در سوریه و تأثیر آن بر منطقه: بازیگرانی که پشت پرده نبردها قرار دارند
گزارش خبری از طرف مجله خبری ایتوک تدوین گردیده است.
با اعلام آتشبس میان لبنان و رژیم صهیونیستی، تحولات جدیدی در سوریه بهویژه در استان حلب آغاز شد که نشاندهنده گسترش درگیریها میان نیروهای مختلف منطقهای و تروریستی است. در حالی که تنها ساعاتی از آتشبس در مرز لبنان و فلسطین اشغالی نمیگذشت، گروه تروریستی «تحریر الشام» (که پیشتر به جبهه النصره شناخته میشد) حملات گستردهای را در شمال غرب سوریه آغاز کرد. این عملیاتها که به گفته ناظران بزرگترین درگیریها در حومه غربی حلب پس از سال ۲۰۱۶ (عملیات آزادسازی حلب) است، خبر از تحولات پیچیدهتری در سوریه میدهند.
تحریر الشام و گروههای همپیمان آن مانند «ارتش ملی سوریه» که تحت حمایت ترکیه قرار دارند، عملیاتهای خود را به سمت مراکز استقرار ارتش سوریه در غرب حلب آغاز کردهاند. به موازات این حملات، ارتش سوریه با پشتیبانی نیروی هوایی روسیه، تلاش کرده است تا به مقابله با تروریستها برخیزد و خطوط مقدم خود را در حلب حفظ کند. این درگیریها بهویژه در نواحی استراتژیک نزدیک به مرز ترکیه شدت یافته و گمانهزنیهایی را درباره اهداف پشت پرده این تحولات به وجود آورده است.
اهداف پشت پرده عملیات تحریر الشام
پرسش اصلی در اینجا این است که چرا گروههای تروریستی بار دیگر دست به این نوع از حملات زدهاند و چه اهدافی در پشت پرده این تحولات نهفته است. به نظر میرسد یکی از دلایل این عملیاتها، حمایتهای گسترده ترکیه از این گروهها باشد. ترکیه بهویژه در تلاش است تا از طریق تأثیرگذاری بر تحولات سوریه، به اهداف سیاسی و اقتصادی خود در این منطقه برسد.
علی حیدری، کارشناس مسائل ترکیه، در این خصوص بیان میکند. که اردوغان از یکسو بهدنبال کنترل مناطق استراتژیک در سوریه، بهویژه حلب، است و از سوی دیگر با فشار بر بشار اسد درصدد است تا روابط خود را با سوریه بهبود بخشیده و بحرانهای امنیتی، بهویژه مشکلات مرتبط با کردها، را حل کند.
اهداف اسرائیل در سوریه
یکی دیگر از بازیگران مهم در این معادله رژیم صهیونیستی است که از ایجاد بحران در سوریه منتفع میشود. بر اساس تحلیلی که عبدالرضا فرجیراد، کارشناس سیاست خارجی، ارائه داده، اسرائیل در گذشته علاقهای به سرنگونی نظام سوریه نداشت. چرا که این کشور از لحاظ ژئوپولیتیکی به نفع اسرائیل بوده است.
این تهدیدات بهویژه در مرز جولان که اخیراً تحت تهدید حملات سوریه قرار گرفتهاند.
تحولات در روابط سوریه با کشورهای عربی
در نهایت، توجه به تحولات اخیر در روابط سوریه با کشورهای عربی و تغییرات در سیاستهای منطقهای نیز امری مهم است. برخی کشورهای عربی مانند مصر، عربستان و امارات، با توجه به تحولات اخیر، خواهان بسته شدن مرزهای سوریه برای جلوگیری از تقویت حزبالله هستند. در این راستا، اگرچه روابط سوریه با این کشورها در دو سال اخیر بهبود یافته و حتی سوریه به اتحادیه عرب بازگشته است. اما باید دید که این کشورها چگونه به تهاجمات اخیر به یک عضو اتحادیه عرب واکنش نشان خواهند داد.
نتیجهگیری
در مجموع، تحولات اخیر در سوریه بهویژه در استان حلب نشاندهنده تلاشهای جدید بازیگران مختلف برای دستیابی به اهداف ژئوپولیتیکی و امنیتی خود است. این تحولات نه تنها نشاندهنده ادامه جنگهای نیابتی در منطقه است، بلکه بهطور مستقیم بر روابط بینالمللی و سیاستهای داخلی کشورها تأثیرگذار خواهد بود. تحولات آینده در سوریه میتواند نقشههای جدیدی برای آینده این کشور و منطقه رقم بزند.