نقش حیاتی ماهواره خیام در نجات دریاچه ارومیه
در شرایط کنونی، دریاچه ارومیه به‌عنوان یکی از زیست‌بوم‌های مهم کشور با مشکلات جدی مواجه است. خشکسالی‌های پیاپی، کاهش سطح آب و مدیریت ناکارآمد منابع آبی، همگی از دلایلی هستند که باعث شده‌اند این دریاچه در معرض نابودی قرار گیرد. اما اکنون، فناوری‌های نوین و پیشرفته به کمک این دریاچه آمده‌اند. یکی از این فناوری‌ها، ماهواره خیام است که با ارائه داده‌های دقیق و کاربردی، به روند احیای دریاچه ارومیه کمک خواهد کرد.
جلیلی نژاد، مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان آذربایجان غربی، در گفت‌وگو با مجله خبری ایتوک بر اهمیت احیای این دریاچه برای همه مردم ایران تأکید کرد و اظهار داشت: «ماهواره خیام نقشی کلیدی در این فرآیند دارد و داده‌های ارزشمندی را در اختیار کارشناسان قرار می‌دهد.» وی افزود: «تصاویر دقیق این ماهواره، با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، کمک خواهد کرد تا تحلیل‌های دقیقی از منابع آبی و وضعیت محیط‌زیست منطقه به دست آید.»
داده‌های استراتژیک ماهواره خیام
ماهواره خیام، که از سنجنده‌های اپتیکی با قدرت تفکیک بالا برخوردار است، می‌تواند تصاویری با دقت یک متر در طیف‌های مختلف ارائه دهد. این تصاویر به گفته جلیلی نژاد، برای پایش منابع آبی، مدیریت زمین‌های کشاورزی، شناسایی کاربری اراضی و حتی پایش حریم رودخانه‌ها بسیار حیاتی هستند. به همین دلیل داده‌های ماهواره خیام یک منبع ملی باارزش به شمار می‌روند که در روند احیای دریاچه ارومیه نقش مهمی ایفا می‌کنند.
علاوه بر این، ماهواره خیام در دیگر حوزه‌ها نیز کاربردهای گسترده‌ای دارد. جلیلی نژاد بیان کرد: «ماهواره خیام در بخش‌های دیگری مانندمحیط‌زیست، مدیریت بلایای طبیعی، تغییرات شهری و اکتشافات معدنی نیز کاربردهای فراوانی دارد و به بهبود مدیریت منابع کشور در این حوزه‌ها کمک می‌کند.»
همکاری‌های پژوهشی برای احیای دریاچه ارومیه
عابدی، مدیرکل راهبردی پژوهشگاه فضایی، نیز در گزارش خود به مجله خبری ایتوک توضیح داد که این پژوهشگاه با همکاری متخصصان و بهره‌گیری از داده‌های ماهواره‌ای خیام، توانسته است تحلیل‌های دقیق‌تری از وضعیت منابع آبی و تغییرات زیست‌محیطی در منطقه ارائه دهد. وی تأکید کرد: «یکی از مهم‌ترین کاربردهای تصاویر ماهواره خیام در زمینه مدیریت منابع آبی است و این تصاویر به ما امکان می‌دهد تا وضعیت دقیق‌تر سطح آب و تغییرات آن را پایش کنیم.»
وی افزود: «پژوهشگاه فضایی ایران با استفاده از فناوری سنجش از دور، اطلاعاتی را که از ماهواره خیام دریافت می‌کند، برای شناسایی تغییرات سطح آب، مدیریت بهتر منابع آبی و تحلیل کاربری اراضی استفاده می‌کند.» این داده‌ها به کارگروه فنی احیای دریاچه ارومیه اضافه شده و به سازمان‌های متولی در این زمینه کمک خواهند کرد تا تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.
نقش دولت و حمایت‌های ملی
در همین راستا،جعفری، دبیر کارگروه استانی نجات دریاچه ارومیه، از پژوهشگاه فضایی ایران تقدیر کرد و بر تعهد دولت چهاردهم به احیای دریاچه ارومیه تأکید کرد. وی با بیان اینکه دولت چهاردم احیای دریاچه ارومیه را در اولویت قرار داده است، توضیح داد: «کارگروهی فنی برای بررسی و استفاده از داده‌های سنجش از دور خیام تشکیل شده است که به تحلیل دقیق منابع آبی و زمین‌های کشاورزی در راستای احیای دریاچه ارومیه کمک می‌کند.»
جعفری در ادامه افزود: «کارگروه فنی ما در حال بررسی فرصت‌ها و محدودیت‌های استفاده از داده‌های ماهواره‌ای خیام است تا بتوانیم راهکارهای موثرتری را برای احیای این دریاچه ارائه دهیم.» او همچنین اظهار امیدواری کرد که با استفاده از این فناوری‌ها و همکاری نهادهای مختلف، روند احیای دریاچه ارومیه تسریع شود و در نهایت شاهد نجات این زیست‌بوم حیاتی باشیم.
چشم‌انداز روشن برای احیای دریاچه ارومیه
در نهایت، ماهواره خیام با داده‌های دقیق و پیشرفته‌ای که ارائه می‌دهد، به یکی از ابزارهای کلیدی برای حل بحران‌های زیست‌محیطی در کشور تبدیل شده است. با ادامه همکاری‌های پژوهشی و اجرایی و همچنین حمایت دولت و سازمان‌های مرتبط، می‌توان امیدوار بود که روند احیای دریاچه ارومیه به شکل مؤثرتری پیش برود و این زیست‌بوم ارزشمند دوباره به زندگی بازگردد.
با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای خیام، تصمیم‌گیری‌های دقیق‌تر و علمی‌تر در حوزه مدیریت منابع آبی صورت خواهد گرفت، که این امر نه تنها به احیای دریاچه ارومیه کمک می‌کند، بلکه می‌تواند در حل مشکلات مشابه در دیگر نقاط کشور نیز موثر باشد.
