ارومیه، شهری در استان آذربایجان غربی ایران است که با تاریخ و فرهنگ بسیار غنی خود شهرت دارد. غذاهای سنتی ارومیه نیز از بخش مهمی از این فرهنگ محلی تشکیل شده‌اند. با تنوع مواد اولیه، طعم‌های منحصربه‌فرد و کاربرد ادویه‌های خاص، این غذاها به یک تجربه لذیذ و فرهنگی برای عاشقان آشپزی تبدیل شده‌اند. سوغات ارومیه حلواهای بی نظیر از جمله حلوای هویج ارومیه، حلوا گردو و … می باشد. برای اطلاع بیشتر به بلاگ مراجعه نمایید.

برای آشنایی با جاذبه های گردشگری ارومیه، مجله خبری ایتوک را ببینید.

غذاهای محلی ارومیه؛ ترکیبی از رنگ و خوشمزگی

غذای محلی ایران با تنوع فراوانی از آشپزی‌ها، طعم‌ها و مواد اولیه مختلف، هر استان و منطقه‌ای را در خود جای داده است. از شمال تا جنوب و از غرب تا شرق، هر ناحیه ایران خود را با غذاهای منحصر به فرد و خوشمزه‌ای معرفی می‌کند که ترکیبی از محصولات محلی، آداب و رسوم محلی و سلایق خاص مردم آن منطقه را در بر می‌گیرد.

گوزلمه (جوزلمه)

یکی از غذای معروف ارومیه گوزلم در زبان ترکی به معنای صبر نکن و نوعی غذایی است که به راحتی و سریع پخته می‌شود. در پخت این غذا از ماست غلیظ، تخم مرغ، سیر، روغن و ادویه‌هایی مانند نمک، فلفل و زردچوبه استفاده می‌شود. طبق ذائقه می‌توان از گردوی خرد شده، آویشن و نعناع داغ نیز در آشپزی استفاده کرد. این غذا در ترکیه به سوپ ماست معروف است که با گوزلمه فقط در طرز پخت فرق می‌کند، می‌توانید این غذا را با نان سرو کنید.
خورش ارومیه
لذیذترین غذای معروف ارومیه، خورش ارومیه است که از گوشت، لوبیا سفید (یا چیتی)، پیاز، بادمجان، گوجه فرنگی، شوید و ادویه تهیه می‌شود و طعم خاص خود را دارد. این غذا شبیه لوبیا چیتی یا لوبیای گرم است.
خورش کنگر
یکی از خورش‌های خوشمزه و سنتی ارومیه خورش کنگر است که با کنگر پخته می‌شود. کنگر را جداگانه تفت می‌دهیم (گاهی به آن نعناع و جعفری اضافه می‌کنند) پس از آن پیاز داغ را با گوشت تفت می‌دهیم و کنگر سرخ شده و ادویه و نمک و آب را به آن اضافه می‌کنیم. بعد از 30 دقیقه رب گوجه فرنگی و لیموی خشک و گشنیز را اضافه کرده و صبر کنید تا خورش جا بیفتد.

شورجه ارومیه

از دیگر غذای محلی ارومیه می‌توان به شورجه اشاره کرد. غذایی که مردم این شهر هم به عنوان پیش غذا سرو می‌کنند و هم به عنوان غذای اصلی. مواد اولیه پخت این غذا ماست سفت، تخم مرغ، پیاز داغ، گوشت و نشاسته ذرت است که می‌توانید با برنج یا بدون آن میل کنید. شورجه یک غذای محلی لذیذ و حاوی ویتامین‌های مختلف است که به گفته محققان طب سنتی برای کنترل چربی، کلسترول خون و تقویت دندان و استخوان بسیار مفید است.
با تجربه و آشنایی با این غذاهای سنتی ارومیه، می‌توان به یک سفر لذت‌بخش و تجربه‌ای فرهنگی راه یافت. بنابراین، اگر قصد سفر به این نقطه جذاب دارید، حتماً به تجربه غذاهای سنتی ارومیه اهمیت بدهید و از طعم‌های لذیذ این منطقه بهره‌برداری کنید.

یتیمچه

یتیمچه یکی از غذای معروف ارومیه و مناطق دیگر استان آذربایجان غربی ایران است. این غذا به نام یتیمچه شناخته می‌شود چرا که اغلب بدون گوشت تهیه می‌شود. برای تهیه یتیمچه، از موادی مانند بادمجان، گوجه‌فرنگی، پیاز، سیر، فلفل دلمه‌ای و ادویه‌هایی مانند نمک، فلفل و زردچوبه استفاده می‌شود. برخی مناطق ممکن است نخود و عدس را هم به این غذا اضافه کنند تا مقوی‌تر شود.

یتیمچه اغلب با نان محلی سرو می‌شود و معمولاً با دوغ محلی یا ماست ترش با سیر تزئین می‌شود. این غذا با طعم دلچسب و مواد خام معطر خود یکی از انتخاب‌های محبوب در سفره‌های خانوادگی و رستوران‌های منطقه است.

خورش آق ماش

خورش آق ماش یکی دیگر از غذاهای محلی و خوشمزه شهر ارومیه است که در طیف گسترده‌ای از ذائقه‌ها محبوبیت دارد. این خورش با استفاده از مواد اصلی مانند گوشت چرخ‌کرده، پیاز، ادویه‌ها، ماش، رب گوجه‌فرنگی، آبلیمو، زعفران، دارچین و سیب‌زمینی تهیه می‌شود. طعم منحصر به فرد خورش آق ماش، همراه با غنای مواد اولیه و ترکیب مناسب ادویه‌ها، این غذا را به یک تجربه دلپذیر تبدیل می‌کند.

گیزاتما

گیزاتما، یکی از غذاهای محلی شهر ارومیه است که با وجود سادگی در تهیه، طعمی بی‌نظیر و خوشمزه دارد. این غذا از ترکیب مواد اصلی مانند بادمجان، کدو، سیب‌زمینی، سیر، و گوجه‌فرنگی تهیه می‌شود و در برخی دستورپخت‌ها هویج نیز به آن اضافه می‌شود. برای تهیه گیزاتما، مواد اولیه سرخ شده و سپس با سس خوشمزه‌ای ترکیب می‌شوند. این غذا معمولاً با سیر له‌شده و ماست رقیق‌شده سرو می‌شود و تجربه کردن طعم منحصر به فرد گیزاتما در سفر به ارومیه، یکی از لذت‌های بی‌نظیر مسافران است.

آش دوغ

آش دوغ یکی از غذاهای سنتی و محبوب در شهر ارومیه است که از آش‌های معروف ایران به شمار می‌رود. این آش که از دوغ، نخود، برنج، و انواع سبزیجات مانند جعفری، شوید، و تره تهیه می‌شود، طعم و مزه‌ای بسیار خوشمزه دارد و در سراسر ایران معروف است. اما در ارومیه، به ویژه با اضافه کردن سیر به آش دوغ، یک طعم خاص و منحصر به فرد به آن اضافه می‌شود که مسافران و گردشگرانی که به این شهر سفر می‌کنند، از این تجربه لذت می‌برند.

آش دوغ نه تنها یک غذای خوشمزه است بلکه همچنین غنی از ارزش‌های غذایی و مواد مفید برای سلامتی می‌باشد و جزو غذاهایی است که در تمام فصول سال می‌توان آن را تهیه کرد.

گشنیز کباب

گشنیز کباب، یکی از غذاهای محلی و سنتی شهر ارومیه است که از دستور پخت کوفته سنتی آذری الهام می‌گیرد. این کباب از ترکیب موادی مانند گشنیز (که نام آن به این غذا اعتبار می‌دهد)، گوشت چرخ‌کرده، پیاز، لپه، تخم‌مرغ و لیموی خشک تشکیل شده است. مرحله اول در تهیه این کباب، خیس کردن لپه‌ها به مدت دو ساعت است تا نرم شوند. سپس با ترکیب گوشت چرخ‌کرده و سایر مواد مذکور، مایه کوفته تهیه می‌شود. ادویه‌ها و زردچوبه به عنوان تنقلات اصلی مایه اضافه می‌شوند و در نهایت گشنیز به مواد اصلی اضافه می‌شود تا طعم منحصر به فردی به این کباب بدهد.

سپس مایه آماده به شکل کوفته‌های کوچک تشکیل داده و در تابه سرخ می‌شوند تا به طلایی بپزند و طعم فوق‌العاده این کباب به دست آید. گشنیز کباب یکی از غذاهای خوشمزه و محبوب در ارومیه است که با ترکیب مواد اصیل و ادویه‌های خاص، تجربه مذاقی منحصر به فرد را به ارمغان می‌آورد.

دلمه کلم

دلمه کلم، یکی از محبوب‌ترین غذاهای محلی و سنتی خطه آذربایجان است. این غذا طعم لذیذی دارد و از موادی همچون کلم، گوشت چرخ کرده، برنج، لپه، سماق، آب‌غوره یا سرکه، سبزی‌های متنوع (از جمله جعفری، نعنا، ترخون و …) و ادویه‌های مختلف تهیه می‌شود. انتخاب مواد اصیل و ترکیب دقیق ادویه‌ها کلید خوشمزگی این غذاست.

همچنین، در شهر ارومیه، اندازه دلمه‌ها نیز نمایانگر سلیقه و هنر آشپز است، زیرا هر چه دلمه‌ها کوچک‌تر باشند، به عنوان علامتی از طراوت و ظرافت در تهیه غذا تلقی می‌شوند. از سوی دیگر، در انتخاب از میان آب سماق، سرکه و شیره انگور به عنوان مواد ترشی‌دهنده نیز بسته به سلیقه شخصی می‌توانید انتخاب کنید. دلمه کلم یک تجربه منحصر به فرد از فرهنگ غذایی ارومیه است که همچون دلمه برگ مو، طرفداران زیادی دارد.

جمع بندی

غذاهای محلی ارومیه، یک تجربه متنوع و لذیذ از آشپزی ایرانی هستند. این غذاها شامل آش دوغ با طعم منحصر به فردی که با اضافه کردن سیر به آن ویژگی خاصی به خود می‌بخشد، گیزاتما که از ترکیب مواد ساده مانند بادمجان، کدو، و سیب‌زمینی به وجود می‌آید، یتیمچه که به علت نبود گوشت به نام یتیمچه شناخته می‌شود، جوزلمه با مزه‌ای منحصر به فرد از ترکیب پیاز و کدو، و خورش آق ماش با ترکیبی شگفت‌انگیز از گوشت چرخ‌کرده و مواد دیگر هستند.

این غذاها نه تنها با طعم‌ها و مزه‌های متفاوت خود بلکه با تنوع و غنی بودن مواد استفاده شده در تهیه آنها نیز شناخته می‌شوند.

سؤالات متداول

آش کلم چطور تهیه می‌شود؟

آش کلم، یکی از غذاهای محلی ارومیه، با ترکیب منحصر به فرد موادی مانند بلغور گندم، برنج، سبزیجات تازه، گوجه‌فرنگی، و نخود تهیه می‌شود. این آش دارای یک طعم ترش و شیرین منحصر به فرد است که با افزودن کمی رب گوجه‌فرنگی به آن تازگی و تنوع بیشتری پیدا می‌کند. از جذابیت‌های این غذا، استفاده از آبغوره و شیره‌ای در ترکیب آن است که توسط آشپزهای ماهر محلی تهیه می‌شود و طعم و بوی ویژه‌ای به این آش می‌بخشد. آش کلم یک غذای معتبر و محبوب در آذربایجان غربی محسوب می‌شود و به عنوان یک غذای سنتی و لذیذ در منطقه شناخته می‌شود.

مواد اولیه سوپ بلغور یا یارما شورباسی چیست؟

یارماشورباسی، یکی از خوراک‌های خوشمزه و محبوب در منطقه ارومیه، همانند دیگر شورباها، به‌صورت داغ و گرم سرو می‌شود و به‌ویژه در فصول پاییز و زمستان، جذابیت و لذت ویژه‌ای دارد. این غذا از ترکیب مواد اولیه‌ای مانند گوجه‌فرنگی، بادمجان، سیب‌زمینی، گوجه‌سبز، بلغور گندم و برنج تهیه می‌شود.

طرز تهیه این آش نیز معمولاً به‌گونه‌ای است که تمام مواد باهم پخته و مخلوط می‌شوند تا طعم و غنایی بیشتر به غذا داده شود. یارماشورباسی یک پیچیدگی آشپزی دارد که به ترکیب دقیق و مناسب مواد اولیه و اسپایس‌ها باز می‌گردد.