۸ آزمایش که برای افراد دیابتی لازم است
دکتر لیلا محمودیه فوق تخصص غدد و متابولیسم بزرگسالان و استادیار دانشگاه در گفتگو با روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به مناسبت هفته دیابت اظهار داشت: انجام آزمایشات روتین پزشکی گامی مهم و پایهای برای مقابله با عوارض جبرانناپذیر بیماری دیابت است.
به گفتهی این استادیار دانشگاه، بخش مهمی از مدیریت دیابت با انجام آزمایشات روتین و معاینات پزشکی امکانپذیر است. وی افزود: دیابت یک بیماری جدی و طولانی مدت است و زمانی رخ میدهد که بدن نتواند انسولین تولید کند یا به طور موثر از آن استفاده کند. دکتر محمودیه افزود: این بیماری در سه گروه دیابت نوع ۱، دیابت نوع ۲ و دیابت بارداری طبقهبندی میشود.
این فوق تخصص غدد و متابولیسم دانشگاه در ادامه به هشت بررسی و آزمایش مهم که باید در معاینات روتین افراد دیابتی انجام شود، اشاره کرد.
تست قند خون ناشتا FBS
بر اساس بررسیهای انجام شده، در صورت کنترل قند بیمار دیابتی، آزمایش قند خون ناشتا دو بار در سال انجام میشود، در غیر این صورت، هر سه ماه یکبار انجام میشود و باید توسط پزشک معالج ویزیت شود.
تست A1C
به گفته برخی موسسات تحقیقاتی، اگر قند خون بیماران دیابتی نسبتاً کنترل شده باشد، باید این آزمایش را دو بار در سال و در غیر این صورت هر سه ماه یکبار انجام دهند. این آزمایش نشان میدهد که طرح درمان و کنترل دیابت شما در سه ماه گذشته چقدر موفق بوده است.
کنترل فشار خون
اندازهگیری فشار خون در بیماران دیابتی توسط بیمار یا متخصص مراقبتهای اولیه در هر ویزیت ضروری است. زیرا افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض خطر فشار خون بالا هستند و خطر سکته مغزی و حمله قلبی افزایش مییابد. طبق آمار بیش از۶۰ درصد افراد دیابتی از فشار خون بالا نیز رنج میبرند.
تست کلسترول
با توجه به افزایش خطر بیماریهای قلبی در بیماران دیابتی، انجام آزمایش سالانه کلسترول خون ضروری است. میزان مناسب کلسترول و LDL خون در این بیماران بسته به شرایط فرد و با نظر پزشک تعیین میشود.
تستهای پا
نیمی از افراد دیابتی از عفونت پا، زخم پای دیابتی و در نهایت قطع عضو رنج میبرند. بنابراین در ویزیتهای دورهای پزشکی باید پای بیمار دیابتی از نظر زخم، عفونت، پینه و از دست دادن حس و نبض معاینه شود. همچنین توصیه میشود که همه بیماران هر شب پای خود را به طور کامل چک کنند و در صورت مشاهده هر گونه زخم و خراش بلافاصله به پزشک اطلاع دهند.
معاینه چشم
رتینوپاتی دیابتی یکی از علل شایع کاهش بینایی و نابینایی است (۲۵ درصد موارد نابینایی در کشورهای غربی). افراد مبتلا به دیابت درمان نشده ۲۵ برابر بیشتر از جمعیت عادی در معرض نابینایی هستند. معاینات سالیانه چشم برای بررسی آسیب رگهای خونی این اندام و بررسی علائم اولیه گلوکوم، آب مروارید و رتینوپاتی دیابتی ضروری است. در صورت آسیب چشمی ناشی از دیابت، ویزیتهای دورهای در فواصل کوتاهتری انجام میشود.
آزمایش کلیه
حدود 30 درصد از بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ و بین ۱۰ تا ۴۰ درصد از بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ در صورت عدم کنترل قند خون دچار نارسایی کلیه خواهند شد. دیابت به رگهای خونی کوچک آسیب میرساند و زمانی که رگهای خونی در کلیهها آسیب ببینند، کلیهها دیگر نمیتوانند خون را به خوبی فیلتر کنند.
معاینات دندانپزشکی
بیماری لثه یکی از عوارض کمتر شناخته شده دیابت است و اگر جدی گرفته نشود، میتواند منجر به عفونت و سایر مشکلات سلامت دهان و دندان شود. دندانپزشکان معمولاً هر شش ماه یکبار معاینه دندان را به بیماران دیابتی توصیه میکنند. دندانپزشک با معاینه دهان شما علائم هشدار دهنده مربوط به دیابت را تشخیص داده و شما را برای ارزیابی پزشکی به درمانگر مربوطه ارجاع میدهد.