قره کلیسا ارومیه؛ زیباترین و پرنقش و نگارترین کلیسای ایران
به فهرست جاذبه‌ها و دیدنی‌های آذربايجان غربيکه نگاه کنید در میان اسامی جاهای طبیعی و گردشگری ارومیه حتما به نام قره کلیسای ارومیه هم برمی‌خورید. احتمالا برای شما هم این سوال پیش می‌آید که قره كليسا كجاست ؟ در پاسخ به این سوال باید گفت این عمارت تاریخی که کلیسا تادئوس مقدس نامیده میشود در ۲۰ کیلومتری شمال شرقی شهرستان چالدران و در روستای قره کلیسا بنا شده است و به همین دلیل است که كليسا چالدران هم خطاب میشود.
برای دیدن آثار تاریخی دیگر شهر ارومیه، سایت مجله خبری ایتوک را ببینید.
قره کلیسا ماکو یا كليسا تادئوس مقدس به همراه دو کلیسای «زور زور» و «سن استپانوس» از جمله میراث ایران محسوب می‌شوند که به ثبت جهانی رسیده‌اند. قره کلیسا در هفت کیلومتری جاده چالدران به قره ضیاالدین و همچنین جنوب شهر ماکو قرار دارد.
دیدنی‌های ارومیه
اماکن تاریخی و دیدنی بسیاری در شهر ارومیه و شهرستان‌های اطراف مثل کلیسای مارسرگیز ارومیه وجود دارند.
معرفی کلیسای تادئوس
به دلیل سبک معماری خاص و کم‌نظیری که کليسا تادئوس مقدس دارد در تیرماه ۱۳۸۷ به ثبت جهانی رسید. قره کلیسای ارومیه در ۱۱ بهمن سال ۱۳۳۴ نیز با شماره ۴۰۵ به ثبت ملی رسیده است. موسی خورنی تاریخی شناس مشهور ارمنی روایتی ارائه کرده است، مبنی بر اینکه قره کلیسا ارومیه در اوایل دوره مسیحیت بنا گردیده است. گفته شده این کلیسا بر روی آرامگاه تادئوس مقدس که از مبشرین مسیحی به شمار می‌رفته ساخته شده است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد موزه ارومیه به این بلاگ مراجعه کنید.
كليساي چالدران به دلیل قدمت بالایی که دارد اولین کلیسای جهان مسحیت محسوب میشود و اهمیت و ارزش تاریخی و معنوی بسیاری دارد. کلمه قره در نام این کلیسا دو دلیل مختلف می‌تواند داشته باشد، برخی معتقدند که قره پیشوند اسم مکان، به معنی بزرگ است و تغییر یافته واژه کلان است. پس می‌توان نتیجه گرفت که قره کلیسا به معنای کلیسای بزرگ است اما برخی دیگر روایت کرده‌اند این نام‌گذاری به دلیل سیاهی سنگ‌های نمای شرقی قره کلیسا ارومیه است.
این کلیسای قدیمی در زبان ارمنی «سورپ تادئوسی وانک» نامیده میشود، چرا که ارمنی‌ها به مجامع فرهنگی، هنری، ادبی و دینی وانک می‌گویند، وانک تادئوس هم مانند دیگر وانک‌های ارمنی محل اجتماع خطاطان و خوش‌نویسان، فلاسفه، مورخان و دانشمندان بسیاری بوده است.
معماری قره کلیسا ارومیه
به لحاظ فضای داخلی و نقش و نگارهای طرح شده بر روی دیوارهای داخلی قره کلیسا ارومیه در بین کلیساهای داخلی ایران زبانزد و خاص است. در مجموعه‌ی کلیسا شامل دو حیاط شرقی و غربی است و ۴۷ اتاق دارد. این اتاق‌ها محل اقامت راهبان، طالبان، محققان و نویسنگان و نگهبانان بوده است. کلیسا دو گنبد دارد که در اندازه‌ی ۱۸ متر و ۲۴ متر بر روی سقف کلیسا مستقر شدهاند.
قره کلیسا ارومیه در حدود ۶۲۸۵ مترمکعب از سطح زمین را اشغال کرده است. اطرافش با برج و باروها احاطه شده است. برخلاف نخستین معابد ارمنی که به شکل مربع ساخته شدهاند، این بنا مستطیل شکل است. سنگ‌های سیاه زینت بخش قسمت قدیمی آن است و سنگ‌های سفید دیوارهای بخش جدید را تزئین نموده‌اند. درباره دریاچه ارومیه و جزایر آن بیشتر بخوانید.
نقش برجسته‌های دیوارهای کلیسا و حجم‌پردازی‌ها از زیبایی چشم‌نواز و ظرافت‌ها و تناسب کم‌نظیری برخوردار است.
مرمت و بازسازی كليسا تادئوس
همچون دیگر بناهای تاریخی کشورمان، قره کلیسای ارومیه نیز بارها مورد هجوم و حمله مهاجمان و نیز بلایای طبیعی واقع شده و در طول زمان آسیب دیده است. از جمله‌ی این بلایا می‌توان یورش مغولان، حمله تیمور لنگ، حمله سپاه عثمانی و جنگ‌های داخلی آذربایجان را نام برد که متاسفانه خسارت زیادی به این بنا وارد کرده است. براثر حمله چنگیزخان مغول بخش بزرگی از این قره کلیسا تخریب شد؛ اما بعدا به همت خواجه نصیرالدین طوسی مرمت شد.
مراسم قره کلیسا ارومیه
مصادف با شهادت تادئوس مقدس، یکی از حواریون حضرت مسیح (ع) در سه روز پنجشنبه، جمعه و شنبه حدفاصل اواخر تیرماه تا اوایل مردادماه آيین مذهبی باداراک یا عشای ربانی در قره کلیسا با مشارکت پیروان مسحیت برگزار میشود.
حضور در این مراسم برای عموم مسحیان آزاد است و اغلب ارامنه از نقاط مختلف ایران از جمله شهرهای ارومیه، تبریز، تهران و اصفهان و از دیگر کشورهای جهان مانند ارمنستان، سوریه، لبنان و … در این مراسم حاضر می‌شوند.
هتل های ارومیه را بیشتر بشناسید.
بهترین زمان و ساعت بازدید قره کلیسا
با توجه به آب و هوای استان آذربایجان غربی که سردسیر است بهترین زمان بازدید از قره کلیسا ارومیه فصل‌های گرم سال و حد فاصل اردیبهشت تا مهر ماه است. البته با توجه به برگزاری مراسم مذهبی در هفته‌ی اول مرداد ماه در قره کلیسا ارومیه امکان ورود غیر مسیحیان نیست و لذا بازدید از داخل قره کلیسا میسر نخواهد بود.
و بطور کلی ساعات بازدید از مجموعه در تابستان ۹:۰۰ تا ۲۰:۰۰ و در زمستان ۹:۰۰ تا ۱۷:۰۰ مقرر شده است.
راه دسترسی به قره کلیسای ارومیه
برای بازدید از این بنای تاریخی دو مسیر متفاوت وجود دارد :
مسیر اول که مسیر مناسبی است، از سمت تبریز آغاز شده و پس از عبور از شهرهای مرند و قره ضیاء الدین و شوط، با کمی پیشروی در مسیر شوط – چالدران و کمی رانندگی سه راهی قره کلیسا ارومیه در سمت راست پدیدار خواهد شد.
مسیر دوم از سمت ارومیه آغاز میشود و با گذر از شهرهای سلماس، خوی، باید چالدران را پشت سر گذاشت. پس از گذر از چالدران مسیر را به سمت شوط ادامه دهید تا به سه راهی قره کلیسا برسید. این مسافت حدود ۱۰۰ کیلومتر است و از آنجایی که مسیر خوی به چالدران کوهستانی و خطرناک است در هنگام رانندگی احتیاط زیادی لازم است.
جاهای دیدنی اطراف قره کلیسا
یکی از جاهای دیدنی نزدیک قره کلیسا مقبره ساندوخت است. این مقبره بر روی بلندترین نقطه ارتفاعات شمالی قره كلیسا واقع شده و قدمت آن به سال ۱۸۱۳ برمی‌گردد. کلیسا و مقبره زاكاره نیز در سیصد متری دره‌ای در سمت شمالی قره كلیسا قرار دارد. از دیگر جاذبه‌هایی اطراف كليسا ماكو، دو کلیسای سن استپانوس و کلیسای زور زور است که بازدید از آنها خالی از لطف نیست.
در بین اماکن دیدنی شهر ارومیه کلیسای ننه مریم هم یکی از زیباترین اماکن دیدنی اسن شهر است.
قره کلیسا ارومیه
در بازدید از قره کلیسا، می‌توانید از نکات زیر رعایت کنید تا سفر خوشایندی را تجربه کنید:
بررسی وضعیت راه‌ها: در صورتی که قصد سفر در فصول سرد و زمستان را دارید، حتماً قبل از شروع سفر اطلاعاتی درباره وضعیت راه‌ها کسب کنید. بارش برف ممکن است باعث بسته شدن برخی از جاده‌ها شود. در صورت لزوم، زنجیر چرخ را همراه داشته باشید تا در صورت نیاز بتوانید از آن استفاده کنید.
توجه به تقویم مراسمات: در دهه پایانی تیر ماه و دهه ابتدایی مرداد ماه، مراسم باداراک یا عشای ربانی در قره کلیسا برگزار میشود. این مراسم همزمان با شهادت تادئوس مقدس است و حق حضور در مراسم برای غیر مسیحیان وجود ندارد. بهتر است در این زمان به قره کلیسا سفر نکرده و بازدید را به زمان دیگری موکول کنید.
ساعت بازدید: در فصل‌های پاییز و زمستان، قره کلیسا تا ساعت 5 عصر برای بازدید باز است. اما در بهار و تابستان، می‌توانید تا ساعت 8 شب از بازدید از این مکان لذت ببرید. بهتر است قبل از سفر به قره کلیسا، ساعت بازدید را بررسی کنید تا بهتر برنامه‌ریزی کنید.
تاریخچه و اهمیت قره کلیسا: قره کلیسا به عنوان قدیمی‌ترین کلیسای جهان شناخته میشود و مقبره‌ای از حواری مسیح به نام تادئوس در آن قرار دارد. تادئوس مقدس در طول شکنجه به شهادت رسید. معماری منحصر به فرد قره کلیسا و وجود دیوار دفاعی و برج دیدبانی اطراف آن، جذابیت خاصی به این مکان می‌بخشد.
با رعایت این نکات، شما می‌توانید بازدیدی خاطره‌انگیز از قره کلیسا داشته باشید و از تمامی تجربه‌های فرهنگی و تاریخی این مکان استفاده کنید. در نهایت، بهتر است قبل از سفر به قره کلیسا، اطلاعات بیشتری درباره مکان، تاریخچه و روال‌های بازدید کسب کنید تا بهترین تجربه را داشته باشید.
سوالات پرتکرار
- کلیسای تادئوس مقدس در کجاست ؟
عمارت تاریخی کلیسا تادئوس مقدس در ۲۰ کیلومتری شمال شرقی شهرستان چالدران و در روستای قره کلیسا بنا شده است.
- فاصله کلیسا از مرکز استان و شهرهای اطراف چقدر است ؟
فاصله این مجموعه از ارومیه حدود ۲۷۵ کیلومتر و از شهر ماکو ۸۵ کیلومتر است.
- ساعت بازدید قره کلیسا به چه نحو است ؟
به جز مرداد ماه که به دلیل میزبانی از مراسم مذهبی بازدید از مجموعه امکان‌پذیر نیست، ساعات بازدید از مجموعه در تابستان ۹:۰۰ تا ۲۰:۰۰ و در زمستان ۹:۰۰ تا ۱۷:۰۰ تعیین گشته است.
