اشنویه، پایتخت گیلاس ایران
در راستای معرفی اشنویه باید گفت این شهر یکی از شهرستانهای کردنشین و نزدیک به مرز استان آذربایجان غربی واقع در غرب کشورمان ایران است که مساحتش حدود ۳.۱ درصد از مساحت استان را شامل میشود و بیشتر از ۱۱۸۷ کیلومتر مربع را به خودش اختصاص داده است. در این مقاله از مجله خبری ایتوک با ما همراه باشید تا دربارهی اشنویه بیشتر بدانیم.
اشنویه در کجاست ؟
این شهر مرکز شهرستان اشنویه است و اهالی آن به زبان کردی سورانی صحبت میکنند. این شهر فاصلهی نزدیکی با مرز عراق ( اقلیم کردستان عراق ) قرار دارد و از نظر جغرافیایی به شهرهای ارومیه، نقده، پیرانشهر و دو کشور ترکیه و عراق متصل است.
جغرافیای اشنویه چگونه است ؟
ارتفاع شهر اشنویه در حدود ۱۵۲۴ متر است و با مرکز استان، شهر ارومیه ۷۰ کیلومتر فاصله دارد و در جنوب غرب استان آذربایجان غربی جای دارد. اشنویه از سمت شمال با شهر ارومیه، از شرق با شهرستان تقده، از جنوب با شهرستان پیرانشهر و از سمت غرب نیز با دو کشور عراق و ترکیه مرز نزدیک دارد.
این شهر از شمال به شهرستان میاندوآب، از غرب به استان آذربایجان شرقی و از جنوب به استان آذربایجان غربی محدود میشود. اشنویه در دامنههای جنوبی کوههای زاگرس واقع شده و ارتفاع آن در حدود ۱۳۰۰ متر است. این شهر دارای آب و هوای معتدل کوهستانی با زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل است.
درباره گردشگری ارومیه بیشتر بخوانید تا برای سفر به این شهر اطلاعات بیشتری داشته باشید.
تاریخی که اشنویه از سر گذرانده است
این شهر از دیرباز سکونتگاه اقوام کرد همچون کردهای موسوم به هذبانیه بود. این طایفه از مراتع سبز اطراف برای پرورش و نگهداری دام و احشام خود استفاده میکردند.
در سدههای هفتم و هشتم قمری، ارومیه و اشنویه تاریخ یکسانی را از سر گذراندند. در نبرد میان سپاهیان فرمانروای عراق و آذربایجان و حاکم مراغه در ۶۰۲ قمری، حاکم مراغه پیشنهاد صلح کرد و یکی از دژهای شهر را به فرمانروای عراق سپرد. در مقابل فرمانروایی اشنویه و ارومیه به علاءالدین حاکم مراغه واگذار نمود.
اشنویه چه جاذبه هایی دارد؟
این شهر به لحاظ تاریخی، جاذبههای گردشگری و فرهنگی بسیار غنی است. در اینجا میتوانید با مساجد و بناهای تاریخی مانند مسجد جامع اشنویه، مسجد میرعماد، کاخ شاهعباسی، و آبانبارهای قدیمی آشنا شوید. همچنین موزه اشنویه نیز محلی است که میتوانید با تاریخ و فرهنگ این منطقه آشنا شوید.
روستای بیمضرته
به دلیل طبیعتی زیبای این منطقه، روستاهای این منطقه معمولا دنیایی از دیدنیها و زیباییها را در خود دارند. دیدنیهای تاریخی و طبیعی از جمله این زیباییها هستند که در نقاط مختلف این روستاها دیده میشوند. یکی از این روستاها روستای بیمضرته است که از جاذبههای گردشگری اشنویه به شمار میآید و در جنوب غربی این شهرستان واقع شده است. در فاصله ۷ کیلومتری از اشنویه میتوان به بیمضرته رسید.
راه رسیدن به این روستا نیز از روستای سنگان در غرب اشنویه میگذرد.
دشتهای سرسبز و زیبای این روستا جاذبههای را رقم میزند و سالانه گردشگران زیادی را به سوی خود فرا میخوانند. تپه قلات سید بیمضرته که در همین روستا قرار دارد، به عنوان نمونهی آثار ملی ایران در سال ۸۶ به ثبت رسید.
جنگل میرآوا
روستای میرآباد در غرب شهرستان اشنویه و همجوار با رودخانه گادر قرار دارد. این روستا دوازده کیلومتر با شهر پیرانشهر فاصله دارد.
برای رسیدن به این روستا مسیر جاده تشنویه-پیرانشهر را باید پیمود و پس از گذر از پل معروف به”پل پوش آوا یا پوش آباد” در سمت راست باید با عبور از جاده خاکی و گذراندن روستای هق به روستای میرآوا رسید. جنگل زیبای روستای میرآوا جنگلی نیمه انبوه است که از درختان زالزالک، سیب وحشی، آلو ، نسترن و…پوشیده شده است.
یکی از جاذبههای زیبای این استان که خاطرهی دیدن آن فراموش شدنی نیست، دریاچه مارمیشو است.
سنگ گیل گمش
این سنگ تاریخی جزو روستای درود در غرب شهر اشنویه است. در زبان کوردی « دروو » به معنای خار خطاب میشود. این روستا بالاتر از روستای شیخان بالاتر است و معبد و گذرگاه و همینطور رشته کوه معروفی در نوار مرزی دو کشور ایران و عراق همنام همین سنگ هستند.
سنگنوشته گیل گمش، به عنوان ستون مرزی در مسیر رواندوز به اشنویه در میانهی گردنه کوهی که اشنویه را از رواندوز جدا میسازد نصب شده است. همزمان با آغاز جنگ بین دو کشور ایران و عراق با توجه به اهمیت تاریخی این سنگ نوشته و به منظور حفظ این گنجینهی فرهنگی و تاریخی از آسیبهای محتمل به پیشنهاد برخی از فرهنگ دوستان منطقه و با همراهی مرکز باستانشناسی ایران و سازمان میراث فرهنگی این سنگنوشتهی تاریخی در سال ۶۵ به موزه ارومیه منتقل شد. بدین ترتیب این کتیبه توانست از خطر آسیب و نابودی نجات یابد.
اقتصاد شهر اشنویه
اقتصاد اشنویه به دلیل موقعیت جغرافیایی خوب آن و منابع طبیعی فراوان، بسیار پویا است. کشاورزی، دامداری و صنایع دستی از جمله فعالیتهای اقتصادی مهم در این منطقه هستند. در حوزه کشاورزی و زراعت، محصولاتی مانند گندم و چغندرقند درحال حاضر بیشترین میزان تولید را در سطح شهرستان به خود اختصاص دادهاند و به سبب مساعد بودن شرایط کشت این محصولات در این شهرستان، قابلیت سرمایه گذاری و توسعه را دارند. در زمینه دامداری نیز پرورش گاو، گوسفند و بز انجام میشود.
دربارهی یکی از جاذبههای تاریخی شهر ارومیه، سه گنبد ارومیه بیشتر بخوانید.
اشنویه به عنوان پایتخت گیلاس
باغهای گیلاس یکی از جاذبههای این شهرستان به شمار میآید. هر سال در فصلهایی که میوههای گیلاس زینتبخش درختان میشوند، افراد بسیاری به این منطقه سفر میکنند و باغداران این منطقه نیز این فرصت را غنیمت شمرده و با عرضهی محصولات خود از میهمانان پذیرایی میکنند.
به همین دلیل اشنویه یکی از قطبهای تولید گیلاس در منطقه شمال غرب کشور به شمار میآید، سطح زمینی که در اشنویه زیر کشت گیلاس رفته به ۸۱۸ هکتار میرسد و از این میزان ۴۹۸ هکتار بارآور و ۳۲۰ هکتار غیربارآور است و اغلب تا بیش از ۲هزار تن محصول از باغات این شهرستان برداشت میشود.
ارقام گیلاس کشت شده در این شهرستان، شامل تکدانهای مشهد، خوشهای، زرد دانشکده، سفید ارومیه و نوع محلی به نام (خومالی) است که تمامی این ارقام گیلاس با کیفیت عالی و طعمی خوشگوار هستند و خواهان بسیاری دارد.
ارتفاع این ناحیه از سطح دریا، سبب شده آب و هوای اشنویه کوهستانی و خنک باشد. همچنین خاک غنی و حاصلخیز نیز سبب شده که گیلاس اشنویه از رنگی شفاف، طعم و عطر دلپذیر و کیفیتی مطلوب برخوردار باشد. همین ویژگیهای مطلوب گیلاس اشنویه را به یک محصول صادراتی تبدیل کرده است.
عمر و قدمت برخی باغات و درختان گیلاس این شهر بالاتر از ۹۰ سال می رسد و همین امر باعث شده تا اشنویه تاکنون میزبان پنج دوره جشنوارهی گیلاس باشد. این شهر به عنوان میزبان یک جشنواره کشوری میهمانان را از مناطق مختلف کشور به سمت اشنویه جذب میکند.
سوالات متداول
- اشنویه در کدام استان کشور قرار دارد ؟
این شهرستان بخشی از استان آذربایجان غربی است، حدودا 70 کیلومتر با مرکز استان فاصله دارد و به پایتخت گیلاس مشهور است.